Billijke beschermingsduur

Mijn boek gaat eindigen met een pleidooi voor wetsherziening. Ik zou onder andere, naar Italiaans voorbeeld, graag zien dat de beschermingsduur van alledaagse foto's teruggebracht zou worden van 120 naar 20 jaar. Dat scheelt een heleboel discussie over of een foto wel creatief genoeg is om voor bescherming in aanmerking te komen én erfgoedinstellingen kunnen zonder juridisch gedoe hun collecties digitaliseren.


Helaas blijkt Italië een wetswijziging aangenomen te hebben die de billijke beschermingsduur van twintig jaar voor alledaagse foto's oprekt naar zeventig jaar, het is rampzalig. Met een open brief wordt geprobeerd de wijziging, die 18 december 2025 ingaat, nog tegen te houden. De gevolgen voor Italiaanse erfgoedinstellingen zijn namelijk niet te overzien. En ook onduidelijk is wat de status is van de werken die volgens de oude regeling in het publieke domein staan, maar met de nieuwe wet niet.

Met de bescherming van de makers heeft die oprekking naar zeventig jaar weinig van doen. De makers van alledaagse foto's oefenen meestal hun rechten niet uit: dat zijn particulieren of het zijn foto's waarvan de rechten zijn overgedragen bij uitgifte. Het zijn voornamelijk de uitgevers die baat hebben van die langere termijn. En van de onduidelijkheid of de wet alleen geldt voor nieuwe foto's profiteert alleen de inningsindustrie. Fototrollen kunnen weer een boel uurtjes gaan maken.

Terug naar Nederland met haar belachelijke beschermingsduur van 70 jaar na overlijden van de fotograaf voor niet-creatieve foto's. Die beschermingsduur van 120 jaar zorgt voor veel ellende en juridisch geneuzel. Zo zijn hele collecties offline gehaald na de slepende procedure met Erfgoed Leiden en Omstreken.


Alles op dit blog is en blijft gratis, al kost het meer tijd en frustratie dan me lief is. In 2017 viel ik in de beerput van een pervers verdienmodel met fotorechten. Inmiddels heb ik de studie Mediarecht afgerond en schrijf ik een boek waarmee fotografen en fotogebruikers geschillen onderling moeten kunnen oplossen.