Stichting Foto Anoniem

Mijn neuzelzaakje over een foto van een legbatterij is voor de derde keer aangehouden terwijl ik tijdens de hoorzitting al een voorlopig oordeel gekregen had. Ondertussen zijn er interessante ontwikkelingen:
  • Voor degenen die na mij voor een bagatelletje gedagvaard worden schreef ik een stukje hoe je wèl kunt winnen; namelijk door aannemelijk te maken voor welk bedrag je de foto had kunnen kopen. Ik concludeerde dat het zo raar is dat rechters de waarde van FotoAnoniem als economische waarde lijken te hanteren.
  • Broodjeszaak Ros uit Haarlem gaat zowat failliet nadat ze bijna € 5.000,- kwijt is voor 4 foto's op haar Facebookpagina. Dankzij een gepensioneerde fotograaf die regelmatig claimbrieven verstuurt en prijzen hanteert van FotoAnoniem. Tsssk, alsof er ook maar iemand is die €1.195 betaalt voor dit type gebruik.
  • Autoriteit Consument en Markt (ACM) neemt contact met mij op naar aanleiding van het stukje waarin ik concludeer dat de waarde van FotoAnoniem veel hoger ligt dan de marktwaarde. ACM spoort mededingingsrechtelijke inbreuken op en ze waren nu bezig met "het toepassen van de tarieven van Stichting Foto Anoniem door de rechter en de tegenpartij".
  • Radar besteedde aandacht aan de minuscule inbreuken en liet tot mijn verbazing een jurist aan het woord die doodleuk meldde dat je claimbrieven beter niet kunt negeren want als er een rechtszaak van komt komen er hoge proceskosten bij. Wow, angstmarketing! Waarom wordt niet uitgelegd hoe je zo'n zaak kunt winnen? Waarom weet Radar niet dat ACM er mee bezig is?
  • Er kwamen stakingen waarbij in het NOSjournaal prijzen van €0,19 voor de fotograaf werden genoemd. Uhhhh, €0,19? Een fotograaf krijgt een paar stuivers voor zijn werk en voor datzelfde werk versturen Hollandse Hoogte en ANP claims rond van honderden euro's? Wat is dit voor een verziekte markt?

Bij een inbreuk heeft de fotograaf recht op de daadwerkelijk geleden schade. De schade bestaat uit misgelopen licentievergoeding, een verhoging van 50 tot 200% op dit bedrag voor het ontbreken van de naam, bewerking en/of verminking, waardevermindering, geldelijk gewin met het werk, kosten om de inbreuk op te sporen, vorderingskosten en als het tot een rechtszaak komt de proceskosten. Neuzelzaken als de mijne hebben als kenmerk dat er niet of nauwelijks geldelijk gewin is. Er wordt door de eiser ingezet op de misgelopen licentievergoeding*.


Een stukje vd discussie nav de uitzending van Radar
Na de uitzending van Radar twitterde ik iets over misbruik van auteursrecht en realiseerde me na wat reacties dat geldbeluste fotografen, fotobureaus, advocaten en juristen denken dat ze minimaal recht hebben op de bedragen zoals vastgesteld door stichting FotoAnoniem.
Dat is natuurlijk niet zo. Deze bedragen zijn bedoeld voor foto's waarvan de bron niet is te vinden en die je wilt gebruiken voor geldelijk gewin. De bedragen zijn inclusief opsporingskosten, inclusief verhoging voor ontbreken naam èn een vrijwaring van aanspraken door de auteursrechthebbende. Vooral bij veel geldelijk gewin zou die zich nog wel eens kunnen melden.

De laatste jaren is er helaas heel wat jurisprudentie waarin voor de handelswaarde van een foto aansluiting is gezocht bij FotoAnoniem. Dit is niet altijd zo geweest getuige dit artikel uit 2015.

Het vaststellen van de handelswaarde van een foto is geen exacte wetenschap. De rechter neemt bij een onbekende waarde de opgevoerde bedragen over als daartegen geen goed verweer is gevoerd.
Mijn verweer tegenover de opgevoerde waarde van FotoAnoniem was dat het een standaard verhaal is en dat er niet gekeken is naar het individuele geval. Dat je, voor dit type gebruik, geen licenties aanschaft. Dat dergelijke foto's gratis of voor weinig te koop zijn en dat Eiser foto's voor krokettenprijzen heeft verkocht. De rechter deed alles af met "je kunt niet achteraf onderhandelen over de vraagprijs".
De zwakte in mijn verweer is dat ik niet heb aangeboden om die krokettenprijs te betalen.
Met de wetenschap van nu, had ik natuurlijk gemeld dat de bedragen bij FotoAnoniem geen handelswaarden zijn omdat ze inclusief opsporingskosten, toeslag voor ontbreken naam en een vrijwaring zijn.


Uit het verweer van deze zaak waarbij eiser beweert dat FotoAnoniem als marktconform geldt. Gedaagde heeft de zaak gewonnen, jammer genoeg is de uitspraak niet gepubliceerd op Rechtspraak.nl.

Ik had vorige week nogmaals contact met ACM.
Helaas kunnen ze weinig doen omdat gedupeerden geen consumenten zijn. Het zijn bedrijven, ZZPers, stichtingen en verenigingen. Verder zijn er geen vaste prijsafspraken; een fotograaf mag vragen wat hij wilt en het is aan de rechter om te bepalen of dat redelijk is. De enige manier om dat veranderd te krijgen is rechtszaken voeren waarbij de bedragen van FotoAnoniem aangevochten worden zodat die in de toekomst niet meer als de "standaard" worden gezien waar de verhoging van 50 tot 200% nog eens overheen gaat.
Reden waarom ik het zoveelste stukje tik over mijn neuzelzaak.
Spread the word. Betaal geen belachelijke claims. Vecht die waardes van FotoAnoniem aan, leg de rechter uit dat dit inclusief opsporingskosten is, inclusief ontbreken naam, inclusief vrijwaring en dat het voor commercieel gebruik is. Voor gebruik op kleine blogs, informatiepagina's van scholen, verenigingen en stichtingen worden meestal lagere prijzen gerekend dan voor het echte commerciële gebruik.
Opdat geldbeluste fotografen, fotobureaus, advocaten en juristen gestopt worden.
En duim voor me, dat de rechter haar voorlopige oordeel herziet. Helaas, veroordeeld volgens waarde Stichting Foto Anoniem**.

Als afsluiter een voorbeeld van hoe schaamteloos fotografen en juristen te werk gaan door met waardes van FotoAnoniem te rekenen.
Een hotel heeft een fotoreportage laten maken door Robert Aarts. Een paar foto's uit die serie hebben ze voor marketingdoeleinden aan een derde partij gegeven. Het hotel dacht dat ze publicatierecht hadden afgekocht, doch de rechter vond dit gebruik niet binnen "de eigen bedrijfsvoering" vallen. Mijn inziens doet dat het wel, maar wie ben ik. Geen jurist. Uit de dagvaarding:

3 x foto een niveau onder de homepage à € 878,25 =  € 2.634,75
7 x foto twee niveaus onder de homepage à € 585,50 =  € 4.098,50
1 x foto op homepage à € 976,00 =  € 976,00
3 x ontbreken naam bij foto op een niveau onder de homepage à € 878,25 =  € 2.634,75
7 x ontbreken naam bij foto twee niveaus onder de homepage à € 585,50 =  € 4.098,50
1 x ontbreken naam bij foto op homepage à € 976,00 =  € 976,00
3 x wekken van de indruk dat de foto een niveau ...van OHM c.s. is à € 878,25 =  € 2.634,75
7 x wekken van de indruk dat de foto twee niveaus ...van OHM c.s. is à € 585,50 =  € 4.098,50
1 x wekken van de indruk dat de foto op de homepage van OHM c.s. is à € 976,00 =  € 976,00
1 x verminking van de foto een niveau onder de homepage à € 878,25 =  € 878,25
1 x verminking van de foto twee niveaus onder de homepage à € 585,50 =  € 585,50
Totaal € 24.591,50

Bijna 10x zoveel als wat de hele reportage inclusief 2 vliegtickets heeft gekost voor een paar foto's die alleen waarde hebben voor het hotel. Daar komen de advocaat- en proceskosten nog bovenop. Weten hoe dat afgelopen is? Hier lees je de hele uitspraak.

*Ben jij geen professionele fotograaf? Dan heb je geen licentie-vergoeding misgelopen en kun je alleen inzetten op geldelijk gewin van de inbreukmaker. En dan verlies je een neuzelzaak.


**Update 15 februari 2019
Ik had een briefje naar de rechter geschreven waarin ik de bevindingen uit deze blogpost heb uitgelegd. Prompt erop volgde uitspraak (eerder dan gepland) met de brief (dagtekening 14 februari 2019) retour.

Update 22 maart 2019
Het blijft raar dat er zo vaak aansluiting gezocht wordt bij Stichting Foto Anoniem. De foto is immers niet anoniem en de werkelijke waarde is bekend. Een valse waarde inbrengen in een rechtszaak is mijn inziens oplichting. Het is bijna jammer dat ik 'slechts' €857,28 kwijt ben aan die boevenbende, bij een hoger bedrag zou ik aangifte van oplichting doen.
Nog vreemder vind ik dat op de site van Stichting Foto Anoniem staat dat het INCLUSIEF vrijwaring is. Maar als je daadwerkelijk een contract afsluit blijkt het niet zo te zijn. En dan ga je je toch afvragen wat het werkelijke doel is van Stichting Foto Anoniem.

Update 7 juni 2019
De eerste rechtszaak die ik zie van Permission Machine waarbij de tarieven van Stichting Foto Anoniem niet over zijn genomen door de rechter. Nog steeds totaal niet marktconform maar je kunt deze uitspraak aanhalen als je een brief krijgt van Permission Machine.
5 augustus 2019
Stichting Foto Anoniem komt met een sterk vereenvoudigde tarievenlijst voor online gebruik van foto's. In rechtszaken (zie hier een overzicht van gepubliceerde rechtszaken van Permission Machine) was er onduidelijkheid over bij welk tarief aangesloten moest worden en of er korting moest worden toegepast. De oude voor online gebruik:

De nieuwe:

14 december 2020
Eindelijk heeft een (vermeend) inbreukmaker met succes de aansluiting bij de tarievenlijst van Stichting Foto Anoniem betwist. Het vonnis.

Update februari 2021
Tegenwoordig sluit ik elke blogpost af met deze 3 links:
  • Een eind maken aan de heksenjacht op stockfoto's? Zodat de fotograaf die echt wat te claimen heeft dat kan oplossen zonder een jurist in te schakelen? Teken en verspreid de petitie!
  • Mijn eindeloze reeks artikelen over fotoclaims steunen? Klik hier.
  • Sommatiebrief of dagvaarding gekregen en juridische hulp nodig? Klik hier.