Artikel Tweakers langs de meetlat

Bijgewerkt 21 mei 2024

Het artikel Blafbrief over dat ene leuke plaatje op Tweakers van Arnoud Engelfriet langs de meetlat. Op de wijze zoals ik dat doe met uitspraken op Fotoclaim.nl.



"iemand had een fotootje nodig, vond die ergens online en krijgt nu een factuur van drieduizend euro plus advocaatkosten met de sommatie dit binnen zeven dagen te betalen. Ik erger me dood aan deze scrabbleclaims, driemaal de fotowaarde"

Engelfriet gaat ervanuit dat gebruikers een foutje gemaakt hebben. Ik zie vooral blafbrieven waar gebruikers te goeder trouw zijn: foto gekregen, foto automatisch meegekomen met een RSS-feed, foto geplaatst door een derde, gratis foto met een CC-licentie, foto uit het publieke domein enz.


Regelmatig gaan sommaties over banale triviale foto's zonder enige creativiteit. Waar je met hetzelfde apparaat, op dezelfde plaats en tijd een soortgelijke foto had gemaakt. Gezien de onvoorspelbaarheid van rechters raad ik echter af hierover in discussie te gaan. Al zijn ze er wel, uitspraken waar de bescherming is afgewezen: temperatuurmeter auto, portret politicus, foto's van medewerkers en afbeeldingen van chalets.

Met driemaal de fotowaarde suggereert Engelfriet mijn inziens een fotowaarde van duizend euro. Voor dat bedrag kun je een hele reportage laten maken.


"Ik zie regelmatig mensen die in reactie op zo’n claimbrief eisen dat de afzender moet bewijzen dat de foto van hem is, dat de inbreuk werkelijk gepleegd is of dat er een volmacht is om te procederen et cetera. Dit is zelden productief; een eiser hoeft namelijk niet dergelijk bewijs te overleggen bij een sommatiebrief. Als het bij de rechter komt, dan wel, maar dan zijn we alweer heel wat stappen verder."

Het feit dat een foto in een beeldbank staat betekent niet automatisch dat de eigenaar van die beeldbank de exclusieve rechten heeft. In 'mijn praktijk' is vragen naar bewijs uitermate effectief om onredelijke claims af te wimpelen. In ieder geval effectiever dan proberen je onschuld te bewijzen, wat helemaal niet hoeft, zelfs bij de rechter niet. Wie eist bewijst!


"sinds een aantal jaar bepaalt de wet (art. 1019h Rechtsvordering) dat de verliezer in een auteursrechtzaak de werkelijke kosten van de advocaat van de winnaar moet betalen. Niet dat forfaitaire bedrag dat normaal geldt: de advocaat overlegt zijn factuur en dat bedrag wordt bij de schadeclaim opgeteld. Advocaten worden hierbij op hun woord geloofd dat het aantal uren klopt, en dat het uurtarief hoog is, hoort er nu eenmaal bij."

Bij eenvoudige fotozaken waar de foto direct verwijderd is geldt sinds 1 april 2017 geen volledige proceskostenveroordeling meer. Het steeds vaker toepassen van de liquidatietarieven bij fotozaken was aanleiding voor de NVF om een brief te schrijven naar de rechterlijke macht. En die brief was weer aanleiding voor mijn petitie om de rechter ertussenuit te halen.


"Want dat kan snel gaan: de foto kost normaal 250 euro per jaar, maar er is nu geen toestemming gevraagd en dan is de prijs 750 euro per jaar. Oh, en de naamsvermelding ontbreekt: nog eens 750 euro."

Het enige tarief dat Engelfriet noemt is €250 per jaar terwijl jaartarieven ongebruikelijk zijn en je al voor een paar euro stockfoto's kunt kopen. Het AMI-artikel auteursrechttrollen over tarieven:
"Kranten- en tijdschriftuitgevers betalen voor langdurig online gebruik aan fotopersbureaus als ANP en Getty voor professionele foto’s bedragen tussen € 5 en € 50 per foto (€ 50 is al heel veel)."


"Je kunt foto’s immers ook embedden van elders, en dat ligt juridisch wezenlijk anders."

Je mag embedden met een hyperlink: Een werk van elders insluiten met een aanklikbare bronvermelding. Dat volgt uit het Svensson-arrest: als je een werk op identieke wijze toont met een aanklikbare bronvermelding geldt het niet als een Mededeling Aan Het Publiek. Je biedt een rechtstreekse toegang naar de bron en bereikt geen nieuw publiek. 'Linkbuilding' heet dat bij marketeers. Je mag ervanuit gaan dat de bron publiceert voor eenieder met een internetaansluiting. Hoe meer bezoekers hoe beter.

Bij de zaak met het Embedded Ei ontbrak de aanklikbare bronvermelding.
Ik vind het een kwalijke zaak dat juristen na die zaak zijn blijven volhouden dat embedden zonder aanklikbare bronvermelding mag. Ik zie daardoor gedupeerden die kansloos discussies voeren met fototrollen of dat wel of geen inbreuk oplevert.


"Een bedrag van 1,25 keer de prijs van een foto is conform de jurisprudentie een keurige benadering van de schade."


Daarbij erken je door iets te betalen dat je aansprakelijk bent en dat je een foutje gemaakt hebt.
Ik vind het een 'no go'.


Het verbaast me niet dat een artikel van deze strekking op Tweakers verschijnt. Even geleden heb ik daar tevergeefs een uitgebreide klacht ingediend over het account Fopjurist met daarin:
"Voorbeeld van zo’n leugen: In zijn reactie van 10 maart 2023 15:58 zegt hij: "in het artikel staat €200 + 25% als voorbeeld, je hebt €50 aangeboden" Dat staat niet in de jurisprudentie die hij aanhaalt."
Ik ben het gewend. Als gedupeerde, die een eind probeert te maken aan het immorele verdienmodel met fotorechten, word ik niet geloofd. Het is mijn woord tegen dat van juristen waaronder rechters en advocaten.


Fijne reacties op het artikel. Goed om te zien dat er tegengas is. Het lijkt me een kwestie van tijd -er komen steeds meer gedupeerden- totdat iedereen inziet dat private partijen geen boetes mogen opleggen. Ervaringen uit de reacties:

Update 14 februari 2024
Als je nog niet genoeg hebt van mijn getier over fototrollen... Ik schreef ook een stukje over blafbrieven.


Alles op dit blog is en blijft gratis, al kost het meer tijd en frustratie dan me lief is. Ik verdiep me alweer vijf jaar in auteursrechtschendingen. Ik ben zelf geen jurist, maar juristen gebruiken mijn bevindingen in artikelen, processtukken, scripties en proefschriften.
Moreel gezien kan ik benadeelden, die in dit commerciële juridische circus vaak nergens terecht kunnen, niet in de kou laten staan.
Een kop koffie als steun wordt gewaardeerd.