Artikel Tweakers langs de meetlat

Het artikel Blafbrief over dat ene leuke plaatje op Tweakers van Arnoud Engelfriet langs de meetlat. Op de wijze zoals ik dat doe met uitspraken op Fotoclaim.nl.



"iemand had een fotootje nodig, vond die ergens online en krijgt nu een factuur van drieduizend euro plus advocaatkosten met de sommatie dit binnen zeven dagen te betalen. Ik erger me dood aan deze scrabbleclaims, driemaal de fotowaarde"

Engelfriet gaat uit van foto's die gebruikers zelf gezocht en gedownload hebben. Ik zie vooral onredelijke sommaties: Over gekregen foto's, foto's automatisch meegekomen met een RSS-feed, foto's geplaats door derden, gratis foto's met een CC-licentie, foto's uit het publieke domein enz.
Dappere dodo's die het op een rechtszaak aan laten komen omdat ze overtuigd zijn dat ze niks verkeerd hebben gedaan vangen bot: Rechtszaak over door een patiënt geplaatste foto waar gedaagde partij redelijkerwijs niet kon weten dat er rechten geschonden werden en waarbij gedaagde partij bovendien geen financieel gewin had.

Regelmatig gaan sommaties over banale triviale foto's zonder enige creativiteit. Waar je met hetzelfde apparaat, op dezelfde plaats en tijd een soortgelijke foto had gemaakt. Gezien de onvoorspelbaarheid van rechters raad ik echter af hierover in discussie te gaan. Al zijn ze er wel, uitspraken waar de bescherming is afgewezen: temperatuurmeter auto, portret politicus, foto's van medewerkers en afbeeldingen van chalets.

Met driemaal de fotowaarde suggereert Engelfriet mijn inziens een fotowaarde van duizend euro. Voor dat bedrag kun je een hele reportage laten maken.


"Ik zie regelmatig mensen die in reactie op zo’n claimbrief eisen dat de afzender moet bewijzen dat de foto van hem is, dat de inbreuk werkelijk gepleegd is of dat er een volmacht is om te procederen et cetera. Dit is zelden productief; een eiser hoeft namelijk niet dergelijk bewijs te overleggen bij een sommatiebrief. Als het bij de rechter komt, dan wel, maar dan zijn we alweer heel wat stappen verder."

Ik zie niet in waarom een eiser dit niet zou hoeven te bewijzen bij sommatie. Het feit dat een foto in een beeldbank staat betekent niet automatisch dat de eigenaar van die beeldbank de exclusieve rechten heeft. In 'mijn praktijk' is vragen naar bewijs uitermate effectief om onredelijke claims af te wimpelen.
Rechtszaak over 101 foto's van verschillende buitenlandse beeldbanken waar eiser voor 100 foto's geen volmacht om te procederen had. En voor die ene foto maakte de rechter een uitstapje naar Zwitsers recht om toch een schadevergoeding te kunnen toewijzen. Mijn inziens handelt deze rechter daarmee in strijd met EU-recht. Deze rechter is mijn inziens niet de enige, zie mijn klacht aan de Europese Commissie.


"sinds een aantal jaar bepaalt de wet (art. 1019h Rechtsvordering) dat de verliezer in een auteursrechtzaak de werkelijke kosten van de advocaat van de winnaar moet betalen. Niet dat forfaitaire bedrag dat normaal geldt: de advocaat overlegt zijn factuur en dat bedrag wordt bij de schadeclaim opgeteld. Advocaten worden hierbij op hun woord geloofd dat het aantal uren klopt, en dat het uurtarief hoog is, hoort er nu eenmaal bij."

Bij eenvoudige fotozaken waar de foto direct verwijderd is geldt sinds 1 april 2017 geen volledige proceskostenveroordeling meer. Het steeds vaker toepassen van de liquidatietarieven bij fotozaken was aanleiding voor de NVF om een brief te schrijven naar de rechterlijke macht. En die brief was weer aanleiding voor mijn petitie om de rechter ertussenuit te halen. Overigens pleit de NVF in die brief eveneens voor een vereenvoudigde procedure:



"Want dat kan snel gaan: de foto kost normaal 250 euro per jaar, maar er is nu geen toestemming gevraagd en dan is de prijs 750 euro per jaar. Oh, en de naamsvermelding ontbreekt: nog eens 750 euro."

Als ik goed lees is €250 per jaar het enige tarief dat Engelfriet noemt. Het AMI-artikel auteursrechttrollen over tarieven:
"Kranten- en tijdschriftuitgevers betalen voor langdurig online gebruik aan fotopersbureaus als ANP en Getty voor professionele foto’s bedragen tussen € 5 en € 50 per foto (€ 50 is al heel veel)."


"Je kunt foto’s immers ook embedden van elders, en dat ligt juridisch wezenlijk anders."

Je mag inderdaad 'embedded hyperlinken'; een werk insluiten met een aanklikbare verwijzing naar de bronwebsite. Dat volgt uit het Svensson-arrest: als je een werk op identieke wijze toont met een aanklikbare verwijzing naar de bronpublicatie geldt het als een Handeling Bestaande In Een Mededeling [HBIEM]. En niet als een Mededeling Aan Het Publiek [MAHP]. Je biedt een rechtstreekse toegang tot de bronpublicatie; 'linkbuilding' heet dat bij marketeers. Je mag ervanuit gaan dat de bron publiceert voor eenieder met een internetaansluiting. Hoe meer bezoekers hoe beter.

Bij de zaak met het Embedded Ei ontbrak de hyperlink en oordeelde de kantonrechter dat het een MAHP was.
Bij het Renckhoff-arrest ontbrak eveneens de hyperlink en oordeelde het EU-hof dat het een MAHP was.

Ik ben nergens in de jurisprudentie tegengekomen dat je alleen vanaf de bronserver mag embedden. Een foto downloaden en uploaden of een screenshot mag mijn inziens ook. Als er een hyperlink naar de bronwebsite staat en het werk er identiek uitziet als op de bronwebsite geldt het mijn inziens als een HBIEM.


"Een bedrag van 1,25 keer de prijs van een foto is conform de jurisprudentie een keurige benadering van de schade."



Het verbaast me niet dat een artikel van deze strekking op Tweakers verschijnt. Even geleden heb ik daar tevergeefs een uitgebreide klacht ingediend over het account Fopjurist met daarin:
"Voorbeeld van zo’n leugen: In zijn reactie van 10 maart 2023 15:58 zegt hij: "in het artikel staat €200 + 25% als voorbeeld, je hebt €50 aangeboden" Dat staat niet in de jurisprudentie die hij aanhaalt."
Ik ben het gewend. Als gedupeerde, die een eind probeert te maken aan het immorele verdienmodel met fotorechten, word ik niet geloofd. Het is mijn woord tegen dat van juristen waaronder rechters en advocaten.


Fijne reacties op het artikel. Goed om te zien dat er tegengas is. Het lijkt me een kwestie van tijd -er komen steeds meer gedupeerden- totdat iedereen inziet dat private partijen geen boetes mogen opleggen. Ervaringen uit de reacties (aangevuld op 14 juli 2023):


Alles op dit blog is en blijft gratis, al kost het meer tijd en frustratie dan me lief is. Ik verdiep me alweer vijf jaar in auteursrechtschendingen. Ik ben zelf geen jurist, maar juristen gebruiken mijn bevindingen in artikelen, processtukken, scripties en proefschriften.
Moreel gezien kan ik benadeelden, die in dit commerciële juridische circus vaak nergens terecht kunnen, niet in de kou laten staan.
Een kop koffie als steun wordt gewaardeerd.