Vonnis 'Turkse pizza'

Hoe ik hierbij betrokken raakte:
Roel Dijkstra schreef met zijn advocaat Kitty van Boven een brief naar de rechterlijke macht. Daarin beklaagden ze zich dat proceskosten tegenwoordig geliquideerd worden bij eenvoudige fotoclaims en er nog maar een opslag van 25% op het misgelopen licentievergoeding toegewezen wordt. Iets wat na een reeks van rechtszaken via Permission Machine inderdaad de standaard leek geworden.
Als reactie op die brief is deze petitie gestart en een van de ondertekenaars klopte bij mij aan om een claim van Roel Dijkstra te weerleggen.

Feiten volgens de ontvanger van de sommatiebrief:

  • Jaren geleden meegedaan aan een wedstrijd voor een restaurantfolder op Freelancer.com.
  • Het concept met daarin een foto uit het archief van Dijkstra is gedeeld in een besloten omgeving.
  • Het concept is door een derde openbaar gepubliceerd.
  • Hij had al een rechtszaak over deze kwestie gehad. Hij heeft geprobeerd het concept te verwijderen en toen dat niet lukte zijn account op Freelancer verwijderd. Hij had die zaak gewonnen omdat de verkeerde (rechts)persoon was aangeschreven.
  • Het concept stond ondanks het verwijderen van zijn account nog steeds online en hij had opnieuw een claim gekregen.

De foto op de website van Dijkstra*:

Mijn hulp was niet voldoende om een tweede rechtszaak te voorkomen. Ik bood aan om op no-cure-no-pay basis een verweer te schrijven. Dat wilde hij niet. Wel legde hij zijn verweer aan mij voor en dat heb ik o.a. aangevuld met een uitgebreid stuk over uitlokking. Dat had ik voor een andere zaak al in kaart gebracht**:

Foto's van Dijkstra zijn zeer goed vindbaar via Google afbeeldingenzoeker

Als je doorklikt vanuit Google kom je op deze overzichtspagina terecht

Klik je op een thumbnail dan wordt de foto vergroot en kun je het grote formaat downloaden

Startend bij Google kun je dus in drie klikken van de server van Dijkstra een bestand in groot formaat downloaden zonder dat je doorhebt dat er rechten op rusten*** en je toestemming moet vragen:

  • Vanuit Google afbeeldingenzoeker beland je op foto's zonder beschrijving.
  • Dat Dijkstra de rechthebbende is staat op de overzichtspagina's onder de 'vouw'.
  • Het tabblad 'nabestellen' is enkel voor papieren afdrukken waardoor je versterkt wordt in de gedachte dat downloaden is toegestaan.
Je vraagt je af wat het doel is van een SEO-geoptimaliseerd archief met 500.000 downloadbare foto's in groot formaat. Beeldbanken waar je licenties kunt kopen hebben normaliter bestelbuttons en een watermerk door de foto's staan. Of ze tonen alleen thumbnails en geen grote formaten. Het is opmerkelijk dat je bij Dijkstra alleen papieren afdrukken kunt bestellen en dat je per formulier of telefoon door moet geven welke van de 500.000 foto's je wilt.
Ik voegde dit screenshot met reviews toe aan het verweer:

Ik weet niet of mijn bijdrage over lokfoto's is ingediend. Het verweer was in ieder geval niet helder genoeg voor de rechter want er kwam een hoorzitting. Gedaagde vroeg of ik dat wilde doen als gemachtigde maar daar had ik weinig trek in omdat ik ondanks meerdere verzoeken nooit het eerdere vonnis, het ingediende verweer, de volledige dagvaarding en de sommatiebrief heb gekregen. Wel had ik nog een stuk voor de zitting uitgeschreven met o.a. de volgende vragen:
- Heeft Dijkstra de foto zelf gemaakt?
- Hoe vaak zijn er licenties voor deze foto verkocht via het online archief van Dijkstra?
- Voor welke prijs zijn deze licenties verkocht?

Vorige week kreeg ik een mailtje...
"Hoi Martine,
Zoals verwacht hebben we de rechtzaak verloren.
Bedankt voor de inspanning.
Vriendelijke groet"

Ik heb het vonnis opgevraagd bij de rechtbank en concludeer dat het een inbreuk geweest moet zijn, waarschijnlijk gemaakt met een ander account op Freelancer dan wat mij verteld is.
Hij heeft mazzel dat de rechter de kosten gemachtigde geliquideerd heeft als zijnde een zeer eenvoudige niet bewerkelijke zaak.
Hij heeft mazzel dat de inbreuk bewezen is in eerste aanleg. In een andere zaak met eveneens mr. K.M. van Boven als gemachtigde gebeurde dat pas in hoger beroep en is er meer dan €25.000,- afgetikt.

Het is spijtig dat de discussie voor de rechter hoofdzakelijk gegaan zal zijn over wel of geen inbreuk. Met een ander verweer had er goede jurisprudentie uit kunnen komen:

Niet duidelijk is of Dijkstra daadwerkelijk de maker is want bij de foto staat de maker niet vermeld. Het zou zomaar kunnen dat Dijkstra de rechten van deze foto heeft gekocht.

Dijkstra beweert dat €350,- zijn tarief is en rekent (volgens zijn algemene voorwaarden) een toeslag van 100% wegens ontbreken naam. Niemand betaalt echter vrijwillig €700,- voor dit type gebruik. De overlegde stukken zullen vonnissen zijn of exclusieve foto's die in opdracht zijn gemaakt.
- Gedaagde had bewijs van het tarief voor deze stockfoto in de vorm van facturen kunnen opvragen.
- Gedaagde had er op kunnen wijzen dat er geen contract afgesloten is en een boete voor ontbreken naam volgens contractvoorwaarden dus niet geldt.
- Gedaagde had kunnen verwijzen naar jurisprudentie waar slechts 25% is toegewezen als toeslag voor ontbreken naam.
- Gedaagde had kunnen vragen of Dijkstra de maker is en als Dijkstra dat niet is zijn er geen persoonlijkheidsrechten, zoals ontbreken naam, geschonden.


Daarmee zou de toegewezen schade onder het door gedaagde aangeboden schikkingsbedrag van €282,50 zijn gekomen, was gedaagde niet opgedraaid voor de proceskosten en had gedaagde misschien zelfs zijn schade nog wel vergoed gekregen omdat een rechtszaak dan onnodig zou zijn geweest.

Lering:

  • Altijd uitgaan van de originele èn volledige stukken.
  • Spreek de waarheid.
  • Niet twisten over wel of geen inbreuk met geroutineerde claimjuristen, daarmee lopen de kosten op.
  • Richt alle aandacht op de hoogte van de misgelopen licentievergoeding.
  • Doe een billijk tegenvoorstel om te voorkomen dat je opdraait voor de proceskosten.

En van mij mag de wet aangepast worden. Auteursrechten van foto's zouden alleen uitgeoefend moeten kunnen worden DOOR of NAMENS de maker zodat auteursrechttrollen**** uitgeschakeld worden.

Sluit ik af met deze hyperlink naar de foto van de ontsnapte Bokito, fotograaf Ineke Schraage. Een foto waar al sinds 2007 sommatiebrieven voor worden verstuurd.


Ben je tegen foto's jatten en vóór boetes vanwege de preventieve werking ervan en wil je ons rechtssysteem ontlasten? Teken en verspreid de petitie!
Mijn eindeloze reeks artikelen over fotoclaims met een kleine bijdrage sponsoren? Klik hier.
Een onredelijke sommatiebrief gekregen en juridische hulp nodig? Klik hier.

Update 23 februari 2023
Na nog een rechtszaak heb ik het sterke vermoeden dat deze foto niet door Roel Dijkstra zelf is gemaakt en dat de maker haar rechten niet overgedragen heeft. Ik probeer bewijs rond te krijgen, help je mee?

 

* Ten tijde van het schrijven van verweer bereikbaar via https://archief.roeldijkstra.nl/foto.asp?ID=116750

** Inmiddels is de website van Dijkstra gewijzigd. Er staan nu o.a. bestelbuttons op voor papieren afdrukken. Februari 2021  waren de screenshots van de belastingbrievenfoto's bereikbaar via https://archief.roeldijkstra.nl/archief/belasting.php
Update november 2021: foto's zijn nu beschermd tegen downloaden én niet meer vindbaar via Google!

*** Bij Google staat de maker en rechthebbende er tegenwoordig duidelijk bij vermeld zoals je kunt zien bij de foto van de belastingbrieven. Ten tijde van de inbreuk was dat niet. Bij de pizza-foto ontbreekt de maker:


**** "
Auteursrecht-trollen zijn bedrijven die auteursrechten van anderen verwerven of vertegenwoordigen om vergoedingen te incasseren die veel hoger zijn dan gebruikelijke vrijwillige licentievergoedingen. Zij doen dit door gebruikers op verschillende manieren onder druk te zetten." Bron: https://www.ipmc.nl/nl/auteursrecht-trollen