Beste Permission Machine, geen auteursrecht!

Berichten van gedupeerden van Permission Machine ploffen mijn mailbox binnen. De een nog sneuer dan de ander. Af en toe zitten daar mooie stukjes proza tussen. Deze van Stephan Wetzels mocht ik overnemen op dit blog. De zaak gaat over een foto waar geen auteursrecht op zit. Dat ziet iedereen, het betreft hier namelijk een gefotografeerd document. Als daar al enige creativiteit aan te pas gekomen is, dan behoort het auteursrecht de maker van dat document toe:


Mijn vonnis wordt gebruikt om de waarde van Foto Anoniem te kunnen claimen. Weet dat Permission Machine bij mijn vonnis deze bijlage heeft gekregen en dus willens en wetens een te hoge waarde vraagt. Iets waar een volgende rechter zeker naar zal kijken. Helemaal als je dat, mocht het zover komen, in je verweerschrift zet.


Antwoord van Stephan:

"In antwoord op je bericht stel ik voor dat ik jullie 15,- overmaak voor alle moeite en indien dit niet akkoord is jullie mij per ommegaande voor het gerecht dagen. Ten overvloede wijs ik erop dat dit een hele eenvoudige zaak is en de juridische kosten daarom gering, dus het heeft geen zin om met vier man hier nog uren werk aan te besteden, de eenvoud van deze kwestie kan zelfs mijn kleine zusje nog doorgronden. Zie daarvoor de uitspraak waar je zelf naar verwijst.

Met betrekking tot die uitspraak, deze is volkomen incommensurabel met mijn geval. Daarnaast betwist ik de schade. Op de eerste plaats is de fotograaf helemaal niet anoniem, dus ik begrijp niet wat die stichting ermee te maken heeft. Een persoonlijk schrijven werd echter ook weer onmiddellijk gejuridiseerd en zonder antwoord doorgespeeld (dat laat mij denken aan hele donkere tijden 🙁 ), wat voor mij betreft wel aangeeft dat jullie alleen maar geïnteresseerd zijn in geld en de menselijke maat volledig uit het oog zijn verloren. Maar goed, dat is waarschijnlijk inherent aan de organisatie die je voert.

Op de tweede plaats heb ik bij enkele deskundigen de waarde van deze zinledige foto nagevraagd en dan kom ik uit op € 15, als ik deze had willen kopen of had willen laten maken. Dat had ik natuurlijk nooit laten doen als ik had geweten dat, enzovoorts, maar dat terzijde. Dat betekent echter nog niet dat ik daarmee schade erken, want wat is dan de schade? Welk verlies is hier geleden en welke winst heb ik gemaakt ten koste van het verlies van deze andere? Dat kan ik helder uiteenzetten: nihil.

Ik kan met betrekking tot het artikel aantonen dat er geen commercieel belang is (zoals in de aangehaalde uitspraak eerder wel is aangemerkt) en bovendien kan ik het aantal pageviews bij het artikel exact overleggen. Die zijn zeer gering. In de inmiddels verwijderde commentaren bij het journalistieke artikel worden bovendien verwijzingen gemaakt die relevant zijn met betrekking tot de psalm die is genoemd in het document. Tenslotte is het mij nog steeds niet helder welke persoonlijke creatieve keuzes hier zijn gemaakt door de betreffende fotograaf. Dat is een subjectieve discussie die gerust door het recht mag worden beslecht, maar ik zie ze gewoon oprecht niet. Dan had ik immers ook niet in de verleiding gekomen om de zinledige foto te gebruiken (los van de commentaren); zoals namelijk is op te merken gebruik ik enkel foto’s die rechtenvrij zijn, tenzij ze onderwerp zijn van journalistieke duidingen of ik me van geen kwaad bewust ben. Dus welk belang heb ik nu precies gehad? Ik wil verder ook opmerken dat de aangehaalde resolutie niet klopt met de daadwerkelijke afmetingen in het artikel. Deze zijn veel lager dan in de achterliggende bron. Het gebruik in het artikel lijkt me hier relevant.

Misschien is dit alles aan dovemansoren gericht, maar de absurditeit om een zinledig plaatje van een minimale resolutie op waarde te schatten waarvoor ik 6 uur les kan geven, een hele ochtend trouwfoto’s kan laten maken en een klein dorp in Afrika te eten kan geven, maakt dat ik nooit van zijn leven vrijwillig toe zal geven aan deze manier van geld willen verdienen. En misschien kost mijn eigenwaarde dan uiteindelijk wel iets meer, maar dat zij dan zo. Iemand kan misschien fout zitten in iemand ogen, maar dan kun je dat nog altijd anders regelen dan door te proberen zoveel mogelijk geld afhandig te maken via kennelijk niet-persoonlijke richtlijnen die er voor het gemak zijn, maar volgens mij volstrekt onrealistisch en onrechtvaardig wanneer je er wel persoonlijk naar kijkt. Verwijderen en verzoek tot rectificeren had ook gekund, maar daar valt natuurlijk niets aan te verdienen. Bovendien blijf ik zeggen dat in journalistieke zin de zinledig inwisselbare afbeelding ook relevant is geweest met haar commentaren erbij.

Tenslotte zal ik nog enkele opmerkingen maken, niet per definitie juridisch van aard, maar ik maak dan ook een verschil tussen het morele en het juridische.

Moreel vind ik jullie praktijken verwerpelijk en beschamend. De kleinzieligheid om op deze manier geld te verdienen is zo opzichtig, dat het wat mij betreft een kwestie van tijd is voordat deze praktijken een halt worden toegeroepen door het recht. Hier is het recht simpelweg niet voor bedoeld.

Ik geloof graag dat het leven van een fotograaf een treurige aangelegenheid is waarbij het sappelen blijft, maar de beroepsgroep op deze manier proberen te verdedigen en wat aanzien te verschaffen lijkt mij averechts te werken.

Ik ben dus bereid om € 15 over te maken voor alle moeite, zonder dat ik mijzelf a priori criminele intenties toedicht, en anders wacht ik de uitnodiging tot verschijning in de rechtbank af en ik hoop oprecht dat je met je juridische talenten die je ongetwijfeld hebt je tijd heel wat beter gaat besteden in de toekomst."


Zoals verwacht wordt zijn bod afgewezen en zegt Permission Machine de zaak over te dragen aan Rosmalen Nedland Gerechtsdeurwaarders. Ik kan me niet voorstellen dat ze dit voor de rechter zullen brengen, maar ja, dat dacht ik bij mijn zaak ook. Gelukkig is Stephan net zo strijdvaardig als ik en geeft het volgende antwoord:

"Hartelijk dank voor je bericht. Jammer dat je mijn voorstel afwijst, want ik vind het geenszins de moeite waard de rechter hiermee te belasten, maar dit laat geen keus.

Je slaat verder de spijker op de kop. Het misbruik moet je aanpakken, en zeker het op grote schaal! Maar er is hier helemaal geen sprake van misbruik, als je er met menselijke, morele ogen naar kijkt. En ik vraag me zelfs af juridisch. Ik merk dat je terdege ergens een moreel gevoel hebt, wat die opmerking gelukkig blootlegt. Helaas is je conclusie niet juist: dit stop je niet door mensen die ter goeder trouw zijn op hun bankrekening te pakken. Je zit in de totaal verkeerde vijver je best te doen iets wat niet deugt, namelijk het moedwillig misbruiken van foto's op grote schaal, aan te pakken. En daarmee bedoel ik het opzettelijk gebruiken van een niet zelfgemaakte afbeelding voor eigen gewin. Wat mijn belang of gewin is in casu is me een absoluut raadsel. Leg mij eens uit welke intentie ik tot misbruik hier voor ogen heb gehad. Dat zou ik echt kunnen waarderen.

Ten tweede, een waarschuwing was voldoende geweest. Dat gebeurd door talloze belanghebbenden. Ik heb zelf toen uitgever Damon een foto had gebruikt zonder mijn toestemming in een echte publicatie met heel wat meer belangen ze 50,- naar een goed doel laten overmaken. Zo kan het heus ook wel.

Eens of niet met zo'n waarschuwing, ik had en heb die zinledige afbeelding helemaal niet nodig, buiten de psalmverwijzing en commentaren erop niet relevant, maar je zegt eigenlijk dat om je werk te kunnen doen voor het grote misbruik, je kleine onbeduidende blogs aan moet pakken, waar overduidelijk geen sprake kan zijn van enig belang, tenzij men het prettig vindt om op opzichtige wijze gepakt te worden door internettrackers zoals jouw bedrijf en uren bezig te zijn met iets wat eigenlijk geen enkele schoonheid in zich draagt. Ik ken niemand die zo dom en zelfdestructief is.

Verder is jullie schrijven een en al juridische spierballentaal met vooropgezette standaard alinea's, waarbij mij criminele intenties worden toegedicht en ik schade heb gedaan aan mensen volgens jullie. Dat bestrijd ik met klem. Zo ben ik niet en ik betwist de schade zoals gezegd. Ik zal dat in de rechtbank toelichten en aannemelijk maken met de laatste juridische inzichten, voor zover ze mij helder zijn.

Daarbij is de moraal voor mij belangrijker dan het geld, en ik hoop dat als er iets uitkomt voor jullie, je er gelukkiger mens van wordt en blijft geloven dat je goed bezig bent."


Als iedereen die zo'n claimbrief van ANP, Hollandse Hoogte of Beeldig Beeld dat nou eens deed. Dan zal de rechtspraak toch echt eens moeten kijken naar de WERKELIJKE SCHADE die een fotograaf heeft anders verzuipen ze in dit soort neuzelzaken. Ze verzuipen nu al geloof ik. En dat snap ik, want rechters hanteren de tarieven van Stichting Foto Anoniem als standaard. En dat is tig keer meer dan wat fotografen via de legale manier voor al gemaakte foto's vangen. Zelfs voor foto's in opdracht vangen ze dat soort bedragen vaak niet.

Overigens zijn de massaal verstuurde claimbrieven desastreus voor de fotograaf die wèl wat te claimen heeft. Want de rechtspraak lijkt dit soort zaken te willen ontmoedigen door de proceskosten niet meer standaard volledig toe te wijzen.
En jawel 6 maanden later: Evert Kwok krijgt slechts €120,- kosten gemachtigde.

Heb je een claimbrief gehad? Lees hier mijn tips.
En totdat ik de boete bij elkaar gebedeld heb blijf ik dit herhalen:
Een bijdrage is welkom. Dat kan via deze "Tikkie" van Bunq. Of koop mijn boek dan heb ik niet het gevoel dat ik bedel.

Update 20 juni 2019.
Hoe het afliep lees je in dit drieluik:
www.stephanwetzels.nl/verzet-en-verdediging-tegen-permission-machine-deel-i
www.stephanwetzels.nl/verzet-en-verdediging-tegen-permission-machine-deel-ii
www.stephanwetzels.nl/verzet-en-verdediging-tegen-permission-machine-deel-iii