Van categorie naar label naar filter

Categorie
In den beginne, zo rond de eeuwwisseling toen de eerste webwinkels ontstonden, ordende je je artikelen op dezelfde wijze als in een papieren catalogus. Je maakte categorieën aan (hoofdstukken in de papieren catalogus) en als je veel artikelen had subcategorieën (paragrafen in de papieren catalogus). Als je producten in meerdere categorieën wilde laten zien moest je het product, net zoals in de papieren catalogus, dupliceren. Met als gevolg dat de bezoeker hetzelfde product meerdere keren in de zoekresultaten zag staan. Dat gebeurde in de winkel èn bij Google. Bijkomende nadelen waren dat je de voorraad moest verdelen over de verschillende plaatsen waar het product stond en dat de artikelendatabase door het dupliceren groter werd.
Om die dubbele zoekresultaten te voorkomen heeft Google de canonical bedacht. De canonical geeft aan dat het een duplicaat is en verwijst naar het origineel.

Van categorie naar label
De nieuwere webwinkelsystemen losten deze nadelen op door de artikelen te labelen met de categorieën. In plaats van de artikelen IN een categorie te plaatsen, werden de categorieën gekoppeld AAN een artikel. Je zet een artikel zo in meerdere categorieën tegelijk. Het veld "categorie" wordt een variabele.
Je hoeft hierdoor producten niet meer te dupliceren om ze op meerdere plaatsen te laten zien. De artikelendatabase blijft compacter, je hoeft de voorraad niet te verdelen en de canonical wordt overbodig.

Label
Helaas begrijpt men vaak niet dat een artikel op meerdere plaatsen tegelijk kan staan. Men denkt dat je aan Google en aan de bezoeker moet melden wat de "echte" plaats is. Bij vrijwel alle webwinkelsystemen waarbij je artikelen kunt labelen met categorieën moet je aangeven wat de voorkeurscategorie is. Deze voorkeurscategorie kan worden gebruikt om de bezoeker die rechtstreeks op een artikelpagina landt te vertellen waar het artikel staat in het navigatie-menu. Deze voorkeurscategorie kan tevens worden gebruikt om Google te vertellen dat dit de "echte" plaats is. Dat vertellen gebeurt door de categorie op te nemen in de url (webwinkel.nl/categorie/product) en een canonical te plaatsen op alle categorieën die niet de voorkeurscategorie zijn.
Mijn inziens kun je beter aan de bezoeker ALLE categorieën doorgeven waar het artikel staat. Als een bezoeker in mijn webwinkel landt op kabouterpak, dan kan het zijn dat ie spullen zoekt voor een kabouterfeestje of een verkleedfeestje, reden waarom ik op de artikelpagina naar beide categorieën verwijs. In het navigatie-menu licht enkel de voorkeurscategorie op omdat de webwinkelsoftware die ik gebruik dat nu eenmaal zo doet.
Voor Google denk ik dat het beter is om de categorie weg te laten in de url (webwinkel.nl/product) òf om alle categorieën waarin het product staat, in een vaste -bijvoorbeeld alfabetisch- volgorde, op te nemen in de url (webwinkel.nl/categorieA-categorieB-categorieC/product). Zodat er automatisch unieke urls ontstaan en canonicals overbodig zijn.

Van label naar filter
Met een filter kun je een verzameling artikelen kleiner maken. "Laat alle artikelen zien die label A èn label B hebben". Je maakt dan een doorsnede van de verzameling A en B. In mijn webwinkel zou ik graag de doorsnede van de verzameling "kabouter" en "verkleedkleren" willen laten zien bijvoorbeeld.
Helaas worden categorieën zelden als labels gezien die je met elkaar kunt combineren. Men ziet wel hoe handig labels zijn om te filteren, maar de meeste webwinkelsystemen bieden labels aan als een aparte optie naast de categorieën. Met de labels kun je filteren. Met de categorieën niet.

Filter
De term filter wordt meestal gebruikt voor getallen. Filter op prijs, maat, beschikbare periode, afstand etc. Ik gebruik de term hier nu voor categorieën die labels zijn.
Stel je verkoopt kleding. Je hebt je producten op doelgroep (man, vrouw, kinderen) en op soort (jassen, broeken, truien enz.) ingedeeld. Artikelen die staan in de categorie vrouw èn in de categorie broeken (doorsnede van de verzameling vrouw en de verzameling broeken) leveren de damesbroeken op. Je gaat van de grote verzameling dameskleding naar de kleinere verzameling damesbroeken. Of van de grote verzameling broeken naar de kleinere verzameling damesbroeken. Anders gezegd, je filtert de dameskleding met broeken, of je filtert de broeken met dames.
Helaas wordt meestal de subcategorie damesbroeken handmatig aangemaakt in plaats van deze automatisch te laten ontstaan door de categorie dames en de categorie broeken te combineren. Er valt dan niets te filteren want je gaat niet van een grote verzameling naar een kleinere verzameling, je gaat rechtstreeks naar de kleinere verzameling. De grotere verzameling (alle broeken of alle dameskleding) bestaat niet.
Subcategorieën moet je handmatig aanmaken, ze ontstaan niet automatisch. Je moet een keuze maken, ga ik van kleding eerst naar dames en dan naar broeken of eerst naar broeken en dan naar dames. Je ontkomt niet aan een traditionele inhoudsopgave met hoofdstukken (hoofdcategorieën) opgesplitst in paragrafen (subcategorieën) om bezoekers de weg te wijzen naar waar jij de artikelen geplaatst hebt.

Kortom
Plak je categorieën als een label aan de artikelen. Gebruik geen voorkeurscategorie. Maak geen subcategorieën, want daarmee creëer je een lineaire structuur, een taxonomie, een hiërarchie waarmee je niet kunt filteren. Met een lineaire structuur ben je weer terug bij de papieren catalogus met hoofdstukken en paragrafen. Oftewel;
Z o r g   d a t   j e   c a t e g o r i e   e e n   l a b e l   i s   w a a r m e e   j e   k u n t   f i l t e r e n !

Mijn webwinkel stamt uit 2002, met lede ogen aanschouw ik hoe webwinkels en platforms zich ontwikkelen. Jaren heb ik geprobeerd bij mijn oude winkelhost om van het veld "categorie" een variabele te maken zodat ik het als een label kon gebruiken. Ik was blij toen ik in 2012 overstapte naar een andere winkelhost waar het wel kon. Minder vrolijk werd ik dat de categorieën in een lineaire structuur staan en dat ik alleen kon verfijnen door subcategorieën aan te maken en niet door categorieën te combineren. In 2016 kwam daar zelfs nog een verplichte voorkeursurl bij. Momenteel schijnen ze aan een update te werken waardoor filters mogelijk zijn, maar dan niet met de categorieën had ik begrepen, dat wordt iets dat naast de lineaire categorie-structuur gaat fungeren. Waarom maken ze het toch zo ingewikkeld terwijl het zoveel simpeler kan? Zie hier mijn verbazing* over een aantal zaken:
  • Bol en Google shopping zitten nog steeds in de beginfase. Als je daar een product wilt verkopen kun je slechts één categorie opgeven. Wil je het product in een tweede categorie laten zien, dan moet je het product dupliceren, ietsiepietsie wijzigen en de voorraad verdelen. Een van de oorzaken waarom Bol zo'n rommelmarkt is geworden.
  • Bij Google shopping moet je een (subsub)subcategorie kiezen uit een enorme inhoudsopgave. Ik schreef mijn verbazing daarover al eens in 2011 op.
  • Bij Wordpress zijn labels en categorieën twee verschillende dingen terwijl ze nagenoeg hetzelfde werken. Waardoor vele mensen of maar één optie gebruiken, of beide opties en dan dezelfde soort woorden gebruiken voor categorie en label. Categorieën kun je alleen verfijnen met een lineaire subcategorie. De SEO-plugin voor Wordpress werkt met een voorkeurscategorie, waardoor er automatisch canonicals aangemaakt kunnen worden. Labels kun je niet combineren.
  • SEO-experts hameren op een lineaire structuur (taxonomie), een voorkeurscategorie en blijven daardoor canonicals produceren in plaats van ze overbodig te maken.
  • Een subcategorie is een "eindbestemming", het is de kleinste verzameling die je de bezoeker wilt laten zien. Megamenu's zijn nodig om bezoekers naar alle subcategorieën te leiden. Megamenu's waarmee je maar op één manier door het assortiment kunt navigeren omdat ze lineair zijn. Je navigeert niet van grote verzameling naar een steeds kleinere verzameling (= filteren), maar via een lineair pad naar de kleinste verzameling.
  • Webwinkels die merken 2x in de navigatie hebben staan, als categorie èn als filter.
  • Woo-commerce, waar categorie, label en filter drie verschillende opties zijn.

* Zeg maar gerust verbijstering.
Om moedeloos van te worden...... Dat er zo weinig mensen zijn die een driedimensionale structuur kunnen zien. Die blijven hangen in een tweedimensionale, lineaire structuur die ze moeten aanleggen en waar ze de bezoekers doorheen moeten leiden.