Oei, een megamenu

Op het moment dat je producten gaat indelen (categoriseren, op afdelingen gaat zetten) in een lineaire structuur ontkom je met wat grotere aantallen producten niet aan een megamenu om de bezoeker de weg te wijzen in die lineaire structuur. Ik heb nooit begrepen, waarom men dat doet. Nadat ik gewezen werd op het feit dat zelfs Google in 2017 nog een goede hiërarchie adviseert, viel het kwartje:
  • Mijn webwinkel stamt uit 2002. Toen bestond het vak SEO niet en Google was bij lange na nog niet de dominante zoekmachine die ze nu is. Bij het bedenken van de ideale productendatabase ging ik er dus niet vanuit dat deze lineair moest zijn. De afdeling als variabele, waarmee de productendatabase driedimensionaal wordt, vond ik veel logischer. Met verbazing zag ik de afgelopen jaren dat men gelooft dat lineair beter is. Zo moeten de mensen die wisten dat de aarde rond was in de tijd dat iedereen dacht dat ie plat was zich ook gevoeld hebben.
  • Daar komt bij dat ik een beelddenker ben en op de TU-Delft matrixberekeningen heb gehad. Ik zie voor me wat er gebeurt als je van het veld categorie een variabele maakt. Iets wat niet iedereen kan zien: Dat je één product op meerdere plaatsen tegelijk kunt zetten. Men denkt dat als een product op meerdere plaatsen staat, dat je het product moet dupliceren en dat je aan moet geven waar het "origineel" staat (de voorkeurscategorie). Als ik er wat van zei kreeg ik argumenten in de trant van "je ziet toch dat de aarde plat is?".

De producten in mijn webwinkel zijn op 2 manieren ingedeeld. Op thema en op soort. De software die ik gebruik zet categorieën in een lineaire structuur. Dat betekent onder andere dat ik moet aangeven wat de voorkeurscategorie is van een product en dat ik geen categorieën kan combineren. De bezoeker kan dus niet kabouter èn verkleedkleren tegelijk aanvinken om de producten te zien die in de categorie kabouter èn in de categorie verkleedkleren staan (= doorsnede van beide verzamelingen). Terwijl ik wèl beide verzamelingen heb aangemaakt en producten in beide verzamelingen heb gezet.

Megamenu
Mijn assortiment is niet zo groot, de categorieën die ik heb aangemaakt bevatten nooit meer dan 33 producten. Met tig keer zoveel producten zal ik subcategorieën moeten aanmaken om verzamelingen van dezelfde grootte te kunnen laten zien.
Ik moet kiezen of ik de bezoeker op thema* of op soort door het assortiment leid. Bij soort kan ik verfijnen met thema, bij thema kan ik verfijnen met soort. In beide gevallen moet ik 112 subcategorieën aanmaken (8 x 14 of 14 x 8) en daar de producten in plaatsen. Et voila, het megamenu is geboren!
Als je bezoekers op thema èn op soort door het assortiment wilt leiden moet je zelfs 2 x 112 = 224 subcategorieën aanmaken en de producten erin plaatsen. Hierbij moet je nog de hoofdcategorieën optellen om op het totaal aantal woorden (224 + 8 + 14 = 246) uit te komen in je megamenu. Dat zijn 246 woorden in plaats van 24 woorden om de bezoeker evenveel "paadjes" te geven...
Bij 3 of meer verfijningsstappen is het megamenu al snel niet meer te overzien. Producten moeten geplaatst worden in vele sub-subcategorieën. Terwijl deze sub-sub-verzamelingen automatisch ontstaan als je geen hiërarchie hebt en met doorsnedes werkt.

Nadelen van een megamenu
  • De bezoeker kan alleen navigeren in de vastgelegde lineaire volgorde. Van hoofdcategorie naar subcategorie. Om naar een subcategorie van een andere hoofdcategorie te gaan moet hij eerst terug naar start.
  • Om een megamenu binnen de perken te houden kun je vaak maar op één manier de diepte in.
  • De bezoeker navigeert niet van een grote verzameling naar een kleinere verzameling, tenzij je alle producten daadwerkelijk plaatst in de hoofdcategorie.
  • Als de thema's alleen voorkomen als subcategorie, kun je geen overzicht maken van alle kabouterspullen. De verzameling "kabouter" bestaat dan namelijk niet.
  • Als de bezoeker een keuze maakt verwacht hij niet dat er iets open klapt waar hij verplicht een vervolgkeuze moet maken. Hij verwacht dat hij de winkel in gaat (producten ziet) en kan verfijnen. Met een megamenu ga je meestal van een lege verzameling (hoofdcategorie) naar een deelverzameling (subcategorie). Alsof je een lege schoenenwinkel binnen stapt en alleen de laarzen te zien krijgt als je eerst op een knopje drukt. Wil je de slippers zien, dan moet je terug naar de ingang en de knop slippers indrukken.

Winkels zonder megamenu
Reiswinkels lopen vast met een megamenu en werken daarom meestal met filters. Je kunt daar starten op bestemming, op soort vakantie, op vervoer, op faciliteiten enz. En vervolgens verfijnen op de manier die je zelf kiest. Filteren wordt dat genoemd. En dat kan alleen met woorden die niet in een hiërarchie staan. Je moet er toch niet aan denken dat je daar alleen lineair zou kunnen navigeren? Dat je steeds terug moet naar start in plaats van opties aan en uit te vinken?

*Thema kan ook zijn "merk" bij een kledingwinkel, "dier" bij een dierenwinkel enz.

Leestip: Megamenu werkt averechts