Renckhoff conclusie en arrest

Het arrest Renckhoff wordt mijn inziens misbruikt om te beargumenteren dat een foto embed mag worden en dat uploaden altijd een inbreuk is.


De voorgeschiedenis

Copyrights Dirk Renckhoff
Een leerlinge heeft voor het vak Spaans een werkstuk gemaakt met daarin opgenomen deze foto van Cordoba. Het werkstuk heeft ze geüpload naar de schoolwebsite. Bij de foto heeft ze de URL van het reismagazine waar ze de foto vond vermeld. Op de website van het reismagazine staat geen naam van de fotograaf.

Fotograaf Dirk Renckhoff meent dat zijn rechten geschonden zijn en verzoekt om stopzetting en een schadevergoeding.

In eerste instantie wijst de rechter een schadevergoeding toe van €300. In hoger beroep is verwijderen voldoende en wordt de schadevergoeding afgewezen. Waarna beide partijen in cassatie gaan en de Duitse rechter zich wendt tot het Hof van Justitie van de Europese Unie.


De prejudiciële vraag

„Moet het plaatsen van een op een website van een derde met toestemming van de houder van het auteursrecht voor alle internetgebruikers vrij toegankelijk werk op een eigen openbaar toegankelijke website worden beschouwd als beschikbaarstelling voor het publiek (...) wanneer het werk in eerste instantie op een server wordt gekopieerd en van daaruit op de eigen website wordt geüpload?”


Conclusie van Advocaat-Generaal Campos Sánchez-Bordona

Er wordt uitgebreid ingegaan of er een nieuw publiek wordt bereikt. De advocaat-generaal meent van niet. De foto stond al zonder naam van de fotograaf op de website van het reismagazine en het reismagazine is gebaat bij een vermelding op een andere website. De conclusie luidt:

„Het plaatsen op de website van een school, zonder winstoogmerk en met bronvermelding, van een werkstuk dat een voor alle internetgebruikers vrij en kosteloos toegankelijke foto bevat, vormt, wanneer die foto zich reeds zonder waarschuwing betreffende beperkingen op het gebruik ervan op de website van een reismagazine bevond, geen beschikbaarstelling voor het publiek (...).”


Arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie 

Het Svensson-arrest wordt aangehaald; als je een werk op dezelfde wijze toont als de bronwebsite in combinatie met een hyperlink -een voor de bezoeker volgbare verwijzing- dan geldt het als 'een handeling bestaande in een mededeling'. Een hyperlink ontbreekt echter in deze zaak en daarmee is het een mededeling aan het publiek:

"Het begrip „mededeling aan het publiek” (...) moet aldus worden uitgelegd dat dit het plaatsen op een website omvat van een foto die eerder zonder beperkingen om het downloaden ervan te beletten en met de toestemming van de houder van het auteursrecht op een andere website is gepubliceerd."

Vrijwel elke IE-jurist legt deze beslissing uit dat je wél mag embedden en niet mag downloaden vanaf de bronserver zonder toestemming. Mijn inziens mag het allebei niet zonder hyperlink en mét hyperlink wel.

Screenshot expertisecentrum Europees Recht

De afloop

Wat er uiteindelijk beslist is in Duitsland weet ik niet. In Nederland was deze claim hopelijk gelijk afgewezen door de kantonrechter met een van deze argumenten:

  • De foto komt niet voor bescherming in aanmerking omdat vanaf dit uitzichtpunt soortgelijke foto's zijn genomen. (In Duitsland zijn alle foto's beschermd ongeacht de artistieke en creatieve kwaliteiten.)
  • Het gebruik valt onder citaatrecht. Functioneel, proportioneel en de bron -het reismagazine- is netjes vermeld.
  • Het gebruik valt onder incidentele verwerking. De foto staat in een werkstuk en dat werkstuk staat op een website.
  • Voor foto's die anoniem zijn gepubliceerd kunnen volgens artikel 8 Aw, dan wel artikel 9 Aw, de rechten uitgeoefend worden via de uitgever van het beeld. Deze uitgever, het reismagazine, heeft baat bij vermelding van haar URL en zal hoogstwaarschijnlijk niet handhaven voor de fotograaf.
  • De schade is nihil. Leerlingen kopen geen foto's voor honderden euro's.

Wat een verspilling van tijd en kosten dat onredelijke fotoclaims terecht komen bij het Hof van Justitie van de Europese Unie.


Help je mee een eind te maken aan copyrightmaffia? Teken en verspreid de petitie!

Alles op dit blog is en blijft gratis ondanks dat het me inmiddels meer kost dan me lief is. Met name de artikelen over fotoclaims hakken erin, maar ja, iemand moet dat bijhouden hè... Een kleine financiële bijdrage wordt gewaardeerd.
Een onredelijke sommatiebrief gekregen en juridische hulp nodig? Klik hier.