Petitie

Bij fotoclaims wordt regelmatig geen recht gesproken. Rechters lijken de inningsindustrie van dienst en steeds meer fotografen, rechtenbeheerders en juristen maken er een verdienmodel van. Om een eind te maken aan onredelijke fotoclaims zijn we een petitie gestart.

De auteurswet is er om mensen die misbruik maken van andermans creaties daarmee te laten stoppen. En als er schade is, de schade te verhalen.

Allereerst is het raar dat elke foto tegenwoordig als een "werk" beschouwd wordt. Veel rechtszaken gaan over foto's waar iets zo goed mogelijk in beeld is gebracht, met creativiteit, originaliteit en esthetiek heeft het weinig van doen. Een "werk" zou alleen voor bescherming in aanmerking behoren te komen als het oorspronkelijk is en het persoonlijk stempel van de maker draagt.
Daarnaast geldt:

  • Auteursrecht schenden is als iemand doet alsof het een eigen foto is. Men snijdt het beeldmerk eraf of verwijdert de naam van de maker. Dit is plagiaat.
  • Auteursrecht schenden is als de foto gebruikt wordt voor geldelijk gewin. Men wil iets verkopen, een dienst aanprijzen of bezoekers lokken.
  • Diefstal is als men iets wegneemt zonder te betalen. Online gepubliceerde foto's blijven staan, de rechthebbende kan er nog steeds over beschikken.

Bij nogal wat rechtszaken over foto's is er geen sprake van opzettelijk misbruik: De foto wordt niet gepresenteerd als een eigen foto: Het watermerk staat er nog op: De bron wordt vermeld: De foto wordt niet ingezet voor geldelijk gewin: De foto valt onder citaatrecht of een andere uitzondering in de auteurswet: Men dacht dat men de foto mocht gebruiken: Men heeft de foto niet zelf gepubliceerd. Bovendien worden foto's meestal gelijk weggehaald als een rechthebbende dat vraagt.

Dan de schade. Die kan bestaan uit:

  • Bij plagiaat loopt de fotograaf naamsbekendheid mis. Naamsbekendheid zorgt voor waardestijging en opdrachten.
  • Bij geldelijk gewin loopt de fotograaf "winst" mis.
  • Een fotograaf die licenties verkoopt, loopt een licentievergoeding mis.
  • Tijd om iemand op een inbreuk te wijzen en de ontstane schade te vorderen. Dit wordt steeds vaker uitbesteed.
Voor het opsporen van foto's bestaan gratis tools en rechthebbenden kunnen op no-cure-no-pay-basis intimiderende brieven laten versturen voor elke foto die zo'n tool vindt. Schades worden gebaseerd op tarieven die niet overeenkomen met de gebruikelijke tarieven voor (reeds online gepubliceerde) archieffoto's. Rechters nemen de opgeklopte bedragen over en controleren niet of het daadwerkelijk een inbreuk betreft. De schade loopt door de proceskosten verder op met als gevolg dat bijna niemand een onredelijke fotoclaim nog voor de rechter durft te laten komen.

Het lijkt erop dat rechters vanaf 2019 proceskosten makkelijker liquideren. Dat is goed nieuws voor ontvangers van onredelijke claims omdat proceskosten door artikel 1019h Rv gierend uit de klauwen liepen. Het is vervelend voor rechthebbenden met een gegronde claim omdat ze geld moeten toeleggen als het tot een rechtszaak komt.
Roel Dijkstra heeft daarom met zijn advocaat een brief geschreven aan de minister en de rechterlijke macht. Een brief die ondertekend is door 100 fotografen en ondersteund wordt door NVF en NVJ. Onze hoop dat er nog eens aandacht komt voor ontvangers van onredelijke fotoclaims is daarmee vervlogen. NVJ verleent namelijk geen rechtshulp bij zaken met leden en als je over deze materie publiceert kun je niet om Roel Dijkstra heen.

Reactie op blog.iusmentis

Deze Johan noemt de naam van de fotograaf niet. Wel is bekend dat de advocaat waarmee Roel Dijkstra de brief schreef Kitty van Boven van I-EE is. En als je een foto van belastingbrieven zoekt kom je al snel terecht in het archief van Roel Dijkstra met meer dan 500.000 foto's.
Een printscreen van de landingspagina (klik erop voor een vergroting met details):

Als je met de cursor over een foto gaat zie je tags. Door die tags zijn de 500.000 archieffoto's goed vindbaar bij Google.
Als je op een thumbnail klikt krijg je een beeldvullende formaat van de foto te zien zonder bestelknop.

Alsof je je kaarten naast de gratis kaarten van Boomerang zet zonder prijsje erbij en dan klaagt dat mensen ze meenemen zonder te betalen.

Wat is het doel van zo'n SEO-geoptimaliseerd archief? Licenties verkopen?
Waarom kun je dan de thumbnail vergroten? Waarom kun je dan zonder waarschuwing een groot formaat downloaden? Waarom zit er dan geen downloadbeveiliging op de foto's? Waarom staat er dan geen watermerk op dat verdwijnt als je een licentie aanschaft zoals andere stocksites dat hebben? Waarom zijn er dan geen prijzen vermeld? Waarom is er dan geen bestelknop en gaat het bestellen zo omslachtig via de mail of telefoon?

Een fotograaf die ook zoiets wil

Wij maken ons zorgen over het toenemende aantal rechthebbenden dat juristen inhuurt om beeldbanken te laten "bewaken". Tegelijkertijd vinden wij het vervelend dat foto's zonder toestemming overgenomen worden en het zonder jurist steeds lastiger wordt voor een fotograaf om zijn schade vergoed te krijgen.

Wij pleiten daarom voor een onafhankelijke commissie waar je een claim voor een vast bedrag kunt laten beoordelen voordat je naar de rechter stapt.

Onderteken de petitie!