Een aha erlebnis

Het inzicht
Toen ik net begonnen was met bloggen had ik een gesprek met een oud studiegenoot. Ik vertelde dat ik nogal moest wennen hoe Blogger de berichten ordent. Chronologisch, en de bezoeker kan navigeren door het blog via het archief. Niet zinvol voor wat ik met het traktatieblog voor ogen had. De enige andere manier om de bezoeker door het blog te leiden was door gebruik te maken van labels. Ik vertelde dat ik die labels best wel handig vond, handiger dan de vaste structuur van mijn webwinkel. Je bent flexibeler; in de keuze van je woorden, je kunt meerdere labels aan een bericht hangen en je kunt later makkelijk een label weghalen of toevoegen bij een bericht.
Oud studiegenoot @mjf68 antwoordde dat hij naar een congres was geweest waar iemand weet je nog wie Maarten? had voorspeld dat in de toekomst alle informatie op internet op deze manier aangeboden zal worden. BAF, dat was hem, de aha erlebnis. Labelen is de toekomst! Dat ik die vanzelfsprekendheid niet eerder ingezien heb; op internet hoeft er niets geordend, gecategoriseerd, op alfabet of in een structuur gezet te worden. De zoekmachine vindt het toch wel. En je kunt de zoekmachine helpen door informatie te labelen met woorden waarop mensen die informatie zoeken.

Het verschil tussen online en offline
Offline zal je moeten ordenen wil je het kunnen terugvinden. Daarom heeft een boek een inhoudsopgave, daarom staan de boeken in de bibliotheek op alfabet, daarom staat de suiker in de supermarkt bij de bakspullen (en soms ook bij de koffie en thee). Online hoeft dat niet. Je vindt iets terug met de zoekmachine. Vergelijk het met het menselijk geheugen. Daar liggen herinneringen opgeslagen, je graaft daar niet alfabetisch in of op categorie, ze komen vanzelf te voorschijn.

Veranderend gedrag
Vroeger leerde je op de lagere school hoe je een woordenboek moest gebruiken. Hoe je een boek moest vinden in de bibliotheek. Tegenwoordig leren ze hoe je iets zoekt op internet. Met doelmatige trefwoorden.
Onze breinen raken steeds meer gewend aan internet. Aan het opzoeken van informatie op internet. We denken in trefwoorden, scannen snel teksten en klikken zodra we denken het gevonden te hebben. We zoeken niets meer op in alfabetische lijstjes, we scrollen geen ellenlange menuutjes meer door, we bladeren niet meer door een hele site, we kijken niet meer naar een opsplitsing per provincie. We zijn gefocust op trefwoorden en willen binnen 2 klikken zijn waar we wezen moeten.

Google volgt de bezoeker
Google is intelligent. Google volgt steeds meer de bezoeker. Een bezoeker hoeft niet te weten waar iets staat, als ie het maar kan vinden. Daaruit volgt o.a.:
  • De structuur, hiërarchie van een website is van ondergeschikt belang.
  • Bezoekers laat je het liefst gelijk op de juiste pagina landen.
  • Elke pagina is vanuit willekeurig welke andere pagina binnen 2 klikken bereikbaar.
  • Je geeft geen pad aan in de url. Dat is overtollige informatie, de bezoeker hoeft niet te weten hoe hij op die url gekomen is of waar hij zit.
  • Canonicals zijn overbodig. Een canonical is er voor Google en niet voor de bezoeker. Een canonical zegt tegen Google dat waar je nu terechtgekomen een duplicaatpagina betreft en waar het origineel staat. Google, noch de bezoeker hoeft te weten waar het origineel staat. Duplicaatpagina's voorkom je door bijvoorbeeld geen pad aan te geven in de url. Anders gesorteerde overzichtspagina's (op prijs, op alfabet) hebben functie voor de bezoekers en moeten niet beschouwd worden als duplicaten waar een canonical op moet.
  • Sitemaps zijn overbodig. Pagina's behoor je te vinden via de navigatie op een site. De bezoeker, en dus Google hoeft niet te weten hoe je site is opgebouwd.

De aarde is niet vierkant maar rond
Zo vanzelfsprekend als ik dit vond, zo afwijzend reageerde mijn omgeving. Labels okay, dat kan best handig zijn, maar de structuur weglaten? De labels gebruiken als hoofdnavigatie? Het pad weglaten in de url? Ik hoorde argumenten als: Dan weet de bezoeker niet waar hij is. Dat pad heb je nodig als bezoekers je url willen "hakken". Nou hak ik zelf alleen als onduidelijk is hoe ik terug moet naar de homepage. Ik zou liever klikken dan hakken. Wat moet je nou met zo'n tagcloud? Dat ziet er hip uit maar heeft zijn langste tijd gehad. Een tagcloud, is dat niet zo'n zoekwoordenkunstje?
Op alle mogelijke manieren heb ik het proberen uit te leggen.


Schemaatjes getekend om het verschil in verbindingen (interne linken) te laten zien tussen een hiërarchische indeling en een labelnavigatie. Gediscussieerd op twitter.


De druppel was de bovenste tweet. Ik heb daarop geantwoord dat dat document uit 2008 stamt. En ik dacht Google heeft echt wel door hoe het zit. Maar gezien het gepruts met de taxonomie van Google shopping plaats ik daar nu vraagtekens bij.

Labelnavigatie in mijn webwinkel
Enthousiast heb ik het proberen uit te leggen aan mijn winkelhost. Dat ik graag de navigatie via labels zou willen laten draaien en wat dat allemaal voor voordelen biedt. Maar het kwartje wilde niet vallen.
Erger nog, er kwam een extra functionaliteit die het pad in de url ging weergeven. Daar had ik weliswaar 2 jaar eerder om gevraagd. Vanwege de duplicaat content die daardoor ontstond kwam er ook nog een canonical.
En met die canonical sloegen ze door. Alle verschillende overzichtspagina's kregen zo'n ding. Ik had bijna 30 mooi geïndexeerde overzichtspagina's (categorie-pagina's en resultatenpagina's van veel gebruikte zoekopdrachten op mijn site) waar bezoek op binnenkwam. Zomaar weggecanonicald.
Van ellende (er kwam nog maar een kwart van het bezoek via Google binnen) heb ik de vaste categorie-structuur en navigatie van mijn winkelhost eruit gesloopt en staan er nu 27 labels. Liefst zou ik die in de toekomst ook nog in een tagcloud zetten. Daar schrijf ik later nog wel eens een blog over.

Acceptatie
Het gesprek vond ruim 2 jaar geleden plaats. Ik constateer dat internet zich inderdaad ontwikkelt in deze richting. Er wordt minder gehamerd op een overzichtelijke sitestructuur, ik zie een juist gebruik van de tagcloud toenemen, ik zie meer zoekwoorden in de navigatie verschijnen, ik zie ellenlange lijstjes verdwijnen, de invloed van start- en linkpagina's neemt af. Zelfs mijn winkelhost heeft nagedacht en een mogelijkheid ingebouwd om het pad weg te laten, jammer dat er nog bij staat dat het systeem graag wil weten waar de bezoeker zit. Maar goed.


Uiteindelijk zal het net zo vanzelfsprekend worden als foto's "witten", daar ben ik van overtuigd. Toen ik met de webwinkel startte kende ik geen andere winkels die dat deden. En het heeft niets te maken met kopieergedrag, het is simpelweg logisch om het zo te doen.

De toekomst
Alfabetische, categorische en hiërachische indelingen zullen volledig verdwijnen in de toekomst. Ik heb me afgevraagd of labels ook nog gaan verdwijnen in de verre toekomst. Dat de zoekmachines genoeg hebben aan het woordgebruik in teksten en plaatjes. Dat sites volledig gaan draaien met een zoekfunctie. Labels is toch nog steeds een vorm van een indelingsmethodiek.
Eerlijk gezegd denk ik het niet. Je hebt een kapstok nodig om de mensen door je site te leiden. En het is prettig als een bezoeker op een woord kan klikken ipv het in te moeten tikken in een zoekblok.

Ik vind het leuk als je een reactie achterlaat als er een lichtje gaat schijnen. Of als het licht al scheen. Gaat er geen lichtje schijnen? Dat vind ik zo mogelijk nog leuker om te lezen hier!

Lees ook:
Artikelen waar ik mijn liefde voor de labelnavigatie promoot
Vindbaarheid gaat boven structuur
Artikel van een van de weinige mensen die snappen waarom ik de winkel met labels wil laten draaien