Winkelindeling

Hoe ga ik de producten indelen?
Als je een fysieke winkel hebt, bijvoorbeeld een kledingwinkel, moet je een keuze maken hoe je de winkel gaat inrichten. Hang ik de kleding op merk bij elkaar? Of op kleur? Of hang ik alle maten bij elkaar? Of doe ik toch soort bij soort, de jurkjes bij de jurkjes? Het is afhankelijk van je doelgroep, het service-niveau, het aantal verschillende artikelen en het soort artikelen wat de beste keuze is.
Bij een webwinkel hoef je deze keuze niet te maken, je kunt alle indelingen naast elkaar aanbieden. De klant kiest zelf hoe hij gaat zoeken in de winkel. Op merk, op maat of op kleur. Je kunt de producten zelfs op prijs laten sorteren zodat je de klanten met een bepaald budget niet langs alle producten hoeft te laten gaan.

Dubbel plaatsen
Terug naar de fysieke winkel, een supermarkt dit keer. Hoe kun je daar een pak suiker beter vindbaar maken? Zodat iedereen het vindt zonder ernaar te hoeven vragen? Dat mensen het niet vergeten?
Beter vindbaar maken kan door dat pak suiker op meerdere plaatsen neer te leggen. Naast de koffiemelk, bij de bakspullen en bij het broodbeleg. Voor de vergeetachtigen is het rek bij de kassa heel handig, en als je echt veel pakken suiker wilt verkopen dan maak je er een aanbieding van en geef je de suiker een prominente plaats in het aanbiedingenrek.
Het pak suiker staat nu op 5 plekken en is heel goed vindbaar. Maar het neemt op deze manier extra ruimte in beslag en het voorraadbeheer is complex. Sterker nog, een klant die de suiker uitverkocht aantreft op de verwachte plaats, kan denken dat de suiker helemaal uitverkocht is en niet meer verder zoeken.
Hetzelfde geldt voor webwinkels. Producten neerzetten op meerdere plaatsen binnen een bepaalde indeling kost extra ruimte; er ontstaat duplicate content met alle nadelen van dien. En je komt in de knoop met je voorraadbeheer.

Labelen
Een oplossing voor het dubbel plaatsen, die alleen opgaat voor webwinkels, is labelen.
Je verdeelt de producten niet over afdelingen, je deelt ze niet in in categoriën, je zet ze niet in een vaste structuur, maar je plakt de afdeling, de categorie of een ander kenmerk vast aan het product; je labelt de producten. Het merk, de kleur, of het voor dames of heren is, je plakt het vast aan het product. Aan een unisextrui plak je zowel het label dames als heren zonder dat je het dubbel hoeft te plaatsen.
Behalve dat je duplicate content voorkomt ben je ook vrijer in de keuze van de labels. Het label hoeft niet onder een vaste indeling te vallen. Denk aan een label als "nieuw", "sale" of "moederdag".
Een nadeel van labels tov een klassieke indeling is dat je niet automatisch logische navigatie-menu's kunt laten ontstaan. Als je een navigatie wilt op merk of op kleur zul je de menu's handmatig moeten maken. Een alfabetische sortering van de labels of een sortering van meestvoorkomend naar minstvoorkomend kan wel automatisch gegenereerd worden. In een lijstje, of in een tagcloud. Maar niet iedere klant kan daarmee uit de voeten.

Tagcloud
Een tagcloud is een opsomming van labels achter elkaar. Het aantal keren dat een label voorkomt kun je evt. achter het label weergeven, of je kunt een veelgebruikt label groter weergeven. Op deze site over kindertraktaties zie je rechtsboven een tagcloud staan.
Er bestaan veel misverstanden over de tagcloud. Het ziet er trendy uit, maar je kunt er niets mee. Het zou een tijdelijk modeverschijnsel zijn. En hij wordt veel misbruikt als SEO-trucje, men zet hem vol met woorden waarop men gevonden wil worden waardoor de tagcloud nodeloos groot en onleesbaar wordt.
Een tagcloud is uitermate geschikt voor bezoekers die vluchtig scannen. Zorg dat woorden waarop men zoekt erin staan. Een gezocht woord wat aangeboden wordt, daar zal een klant op klikken.

Paden
Voordeel van labels is dat je meer verschillende paadjes naar je product kan maken. De producten worden daar beter vindbaar van.
Als je de producten indeelt in categoriën ben je verplicht een bepaald pad te volgen om bij een product uit te komen. Bij labels is de volgorde waarin je navigeert vrij. Voor een voetbalschoen van het merk Puma voor dames kun je navigeren van dames naar puma naar voetbal, maar ook van voetbal naar dames naar Puma.
Meer uitleg over paden vind je hier.

Voorbeeld
Mijn eigen winkel, verkleedwinkel Artoek, heeft sinds eind januari 27 labels ipv 12 afdelingen. De oude opdeling in afdelingen was noodgedwongen niet helemaal logisch. Omdat ik artikelen niet in meerdere afdelingen kon plaatsen. De afdeling verkleedkleren, daar had ik bijvoorbeeld de dieren, beroepen en andere culturen vanaf gesplitst omdat de afdeling verkleedkleren anders te groot werd. Een pakje dat bij de dieren stond, kon niet tegelijkertijd bij de verkleedkleren staan, terwijl je het wel daar zou verwachten. En een dierentas stond bij de tassen en weer niet bij de dieren. Een afdeling Kerst had ik niet. Omdat mensen daar alleen rond Kerst kijken, en sommige van die spullen het hele jaar door verkocht konden worden.
Nu zijn de spullen wel logisch verdeeld over de rubrieken. Het buikdanspak kan ik probleemloos in verkleedkleren èn verkleedjurken plaatsen. Het is geen jurk, maar men verwacht hem wel bij de jurk. De stippensjaal heeft 6 labels, omdat hij goed te combineren is bij meerdere thema's zoals kabouter, piraten, beroepen en holland. Ik kreeg in het verleden regelmatig de vraag of ik ook spulletjes voor baby's en peuters had, die vraag hoor ik niet meer sinds de rubriek baby-peuter er is. En ik heb eindelijk seizoensrubrieken als Sinterklaas, Kerst en Halloween.
De zoekfunctie wordt inmiddels een stuk minder gebruikt, teken dat de producten makkelijker gevonden worden.

Verdere verfijning
Kleine bekentenis, het zijn geen echte labels bij www.artoek.nl. Er is een stukje van de standaard winkelsoftware uitgeschakeld en de labels komen tot stand door een zoekopdracht. Voor een kleine webwinkel als Artoek is dat voldoende.
Bij grotere winkels kun je met echte labels de navigatie nog verder verfijnen.
Als je op een label klikt, dan kun je een submenu laten verschijnen waarin de labels staan die tevens het aangeklikte label hebben. Voorbeeld; als je op piraten klikt, dan verschijnt er een submenu met verkleedkleren, voor-het-hoofd, trakteren, poppenkast en vlaggen. Je kunt klanten op deze manier razendsnel naar de gewenste producten leiden.
Je kunt de labels ook gebruiken om de bijbehorende producten te koppelen. Vaak gebeurt dat nog handmatig. Als er een product bijkomt of afgaat moet je dat bij alle producten waarbij het hoort handmatig aan/afkoppelen. Met labels kun je aangeven wat er gekoppeld moet worden en verandert het automatisch mee. Bijvoorbeeld bij dit ridderpak wil ik graag alle ridderspullen laten zien nietzijnde verkleedkleren. Dan geef ik de opdracht om ridders te tonen en de verkleedkleren daarbij uit te sluiten.

Vindbaarheid
Een klant zal de zoekfunctie gebruiken als hij niet gelijk ziet waar hij het product kan vinden. Of als hij veel menu's moet doorlopen om er te komen. Of als het product niet staat waar hij het verwacht. En als hij via de zoekfunctie niet vindt wat hij zoekt, dan haakt hij af.
Producten labelen ipv te verdelen over afdelingen verbetert de vindbaarheid. Omdat je het product probleemloos op meerdere plaatsen kunt zetten, omdat je meerdere paadjes naar het product creëert en omdat je vrijer bent in de woordkeuze en je termen kunt gebruiken die niet passen in een traditionele indeling. Termen als nieuw, halloween en moederdag.
Met labels wordt een vaste structuur, een hierarchische opbouw van een site overbodig. En dat geldt niet alleen voor webwinkels, maar voor alle informatie die aangeboden wordt op internet. Blogberichten als deze bijvoorbeeld.

Note; dit artikel is in aangepaste, verkorte, herschreven en wellicht beter leesbare vorm verschenen in mei van dit jaar op webwinkel weblog.